Pokus ng Pandiwa: Direksiyonal at Sanhi
Sa mga naunang yunit, natalakay na natin ang pagtukoy sa pokus ng pandiwa
sa tagaganap, layon, pinaglalaanan, at kagamitan. Sa araling ito matatalakay
naman natin ang pokus ng pandiwa sa direksiyon at sanhi bilang
paksa ng pangungusap.
Suriin
at analisahin natin ang pagtalakay at mga halimbawang ibibigay.
Pokus
sa Direksiyon
Masasabing nasa pokus direksiyonal ang pandiwa kung ang paksa ay
nagsasaad ng direksiyon ng kilos ng pandiwa sa loob ng isang
pangungusap. Ang mga panlaping malimit na ginagamit dito ay -an/-han.
Halimbawa:
Pinuntahan ng batang si Jim ang puntod ng yumaong Ina sa
Antipolo.
Kung mapapansin, gumamit ng pariralang
tumutukoy sa isang lugar sa siyang nagsilbing paksa ng pangungusap. Ito rin ang
pinatutungkulan ng pandiwa “pinuntahan”.
Gawin nating patanong ang pangungusap,
“Saan pinuntahan ng batang si Jim ang puntod ng yumaong Ina?” (sa Antipolo)
Iba pang
hallimbawa.
Nag-akyatan
ang mga deboto sa grotto ng Bulacan.
Muli, makikita natin na ang
lugar na tinukoy ay ang pinatutungkulan ng pandiwa “nag-akyatan”. Tanong:
Saan nag-akyatan ang mga deboto? (sa grotto ng Bulacan)
Pokus sa Sanhi
Ang
pandiwa ay nakapokus sa sanhi kung ang paksa ay nagpapahayag ng dahilan o sanhi ng kilos. Ang mga panlaping malimit na gamitin ay i-, ika-,
at ikapang-.
Halimbawa:
Iniluha na
lamang ng Ina ang pagiging suwail ng kaniyang anak.
Tingnan
ang pariralang “ang pagiging suwail ng kaniyang anak” bilang paksa ng
pangungusap. Mahalagahang nauunawaan ang kabuuang diwa ng pangungusap upang
matukoy ang paksang pinagtutuunan dito.
Iba pang
halimbawa:
Ikinahirap ng
kanilang pamilya ang palagian niyang pagsusugal.
Ikinagalit ng
batang suwail ang pagpapahiya sa kaniya ng matandang babae.
Suriin ang mga pangungusap sa itaas batay
sa mga pinatuunang parirala. Madaling makikita ang ugnayan ng mga pandiwang
ginamit at ng “sanhi” ng pagkilos nito.
Paalaala: Sa
pagtukoy ng pokus ng pandiwa, lagi’t laging tandaan na mahalagang maunawaan ito
sa pamamagitan ng pag-unawa sa buong diwa. Ang pagbubuo ng tanong upang matukoy
ang paksa ay pantulong lamang, ngunit may mga pagkakataon na maraming tanong
ang maaaring mabuo na magdudulot ng kalituhan, kaya marapat na unawain at
suriin ang buong pangungusap kung ano ba talaga ang pinag-uusapan dito.
Your Affiliate Money Making Machine is waiting -
TumugonBurahinPlus, earning money online using it is as easy as 1--2--3!
Here's how it works...
STEP 1. Tell the system which affiliate products you want to promote
STEP 2. Add PUSH BUTTON traffic (it takes JUST 2 minutes)
STEP 3. See how the system grow your list and sell your affiliate products all by itself!
Are you ready to make money automatically?
Your MONEY MAKING affiliate solution is RIGHT HERE