Kape't Utak

Sa mga naunang yunit, natalakay na natin ang pagtukoy sa pokus ng pandiwa sa tagaganap , layon , pinaglalaanan , at kagamitan . Sa araling ito matatalakay naman natin ang pokus ng pandiwa sa direksiyon at sanhi bilang paksa ng pangungusap. Suriin at analisahin natin ang pagtalakay at mga halimbawang ibibigay. Pokus sa Direksiyon Masasabing nasa pokus direksiyonal ang pandiwa kung ang paksa ay nagsasaad ng direksiyon ng kilos ng pandiwa sa loob ng isang pangungusap. Ang mga panlaping malimit na ginagamit dito ay -an / -han. Halimbawa : Pinuntahan ng batang si Jim ang puntod ng yumaong Ina sa Antipolo .      Kung mapapansin, gumamit ng pariralang tumutukoy sa isang lugar sa siyang nagsilbing paksa ng pangungusap. Ito rin ang pinatutungkulan ng pandiwa “pinuntahan”.      Gawin nating patanong ang pangungusap, “Saan pinuntahan ng batang si Jim ang puntod ng yumaong Ina?” ( sa Antipolo ) Iba pang hallimbawa. Nag-akyatan ang mga deboto sa grotto ng Bulacan .      Mu

Sa pag-unawa ng panitikan, malaki ang ginagampanang tungkulin ng wika bilang daluyan ng kaayusan nito. Ang isang mambabasa ay maaaring umugat ng pag-unawa sa akda batay sa mga salitang pamilyar sa kaniya. Ayon sa mga pag-aaral, mas nagiging matagumpay ang pag-unawa sa mga akda o tekstong kung nasusulat ito sa katutubong wika. Magkagayunman, may mga hakbangin din tungo sa pag-unawa ng akda o teksto batay sa umiiral na wika at daloy ng pahayag sa kuwento. Suriin ang mga salita sa ibaba. §   mabango–mahalimuyak–masamyo §   maganda–kaakit-akit–maayos May mga salita na akala nati’y magkakaparehas lamang ang gamit dahil halos magkaparehas ito ng nais ipakahulugan. Ngunit mali, ang bawat salita ay may inaangkupang pangungusap depende sa diwa o mensaheng nais ihayag nito. Halimbawa : Mabango ang bulaklak ng sampagita. Masamyo ang pabangong iyong ginamit. Mahalimuyak ang iyong buhok.      Kung susuriin ay ginamit sa iba’t ibang antas ang mga halimbawang salita. “Mabango” pang

Ang Kuwento ng Batang Suwail ( The Story of the Bad Little Boy ni Mark Twain, 1870) Saling-buod ni Kristine Mae Cabales Noong araw, may isang suwail na batang lalaki ang nagngangalang Jim. Hindi gaya ng mga suwail na batang lalaking nilalaman ng mga pambatang libro na may pangalang James, ang pangalan ng batang suwail na ito ay Jim. Wala karamdaman ang Nanay ni Jim, hindi rin ito gaya ng ibang nanay ng mga pasaway na bata sa libro ̶ yaong mga nanay na may takot sa Diyos, na nanaisin na sanang humimlay sa huling hantungan ngunit dahil sa labis na pagmamahal sa kaniyang anak at sa pag-aalala na magiging malupit ang mundo rito kung siya’y lilisan, ay kinakaya na lamang ang hirap na nararanasan. Karamihan sa mga suwail na bata sa mga libro ay nagngangalang James at may Inang may-sakit, na nagtuturo sa kanilang magsabi kapag matutulog na upang sila’y ipaghele. At pagkatapos, kapag tulog na ang anak ay luluhod sa tabi ng higaan at magsisimulang umiyak. Ngunit iba ang batang ito

“Pero iniwan mo ako ‘nun” Habang abala ako kagabi sa harap ng aking “bagong ayos” na laptop (hindi pa rin ako makaget-over sa gastos, bruh), sumusulyap-sulyap din ako ng panonood sa Goblin. Hindi naman talaga ako sumusubaybay pero nasusundan ko ang kuwento dahil common sense lang naman ang pag-unawa sa mga teleserye o kung anuman na may ganoong tema. “Common sense”, bago ako awayin ng mga nag-aadik sa Kdrama, hindi negative ang ibig kong sabihin sa “common sense”. Lahat ng bagay ng trending o viral ay nagiging common o pangkaraniwan na lamang sa ating sense o kamalayan. Kaya isa pang pag-unawa sa “common sense” ay ang pagiging kolektibo ng kamalayan ng mga taong tumatangkilik sa isang partikular na penomena, o di ba, nailusot! Pero iyon talaga ‘yun. Ito ang linya... “Pero iniwan mo ako ‘nun...” Kasabay ng pagpungay ng mga mata ng bidang babae na tila nagbabadya ng pagpatak ng luha. At kasabay rin nito ay ang pamumuo ng luha sa gilid ng aking mata. Alam kong korni, pero

Hindi na kita mahal Hindi...na...kita...mahal! Mahal, hindi na kita mahal. Matagal-tagal na rin... Hindi ko tinutukoy yaong tagal ng pagkakawalay Ngunit ang tagal nang magsimulang mawala ang pagmamahal. Aaminin ko, kumapit pa tayo, ako Pero ang totoo, Hindi na kita mahal. Patawad, Pero nagsimula ito Noong nagkukuwento ako Habang ikaw nakatututok sa phone mo Galak na galak ako noon Unang beses akong napuri sa trabaho At ikaw, napasigaw Dahil 49% lang ang attack mo. Tanda mo pa, Iyong ginabi ako sa daan Nagpasundo ako sa’yo Pero ang sabi mo malaki na ako Nakatatawa lang, Kasi noong nanligaw ka, baby ang tawag mo Kaya sabi mo susundui’t ihahatid mo ako. E yung unang away nating dalawa? Tanda mo pa ba? Yung nag-chat yung ex ko Tapos galit na galit ka Umiyak ka noon at nagsorry ako. Pero naalala mo rin ba nung Nagparamdam yung ex mo, Nakangiti ka noong sinabi At tinanong kung nagseselos ba ako. Hindi ako sumagot. N

Ang Paglalakbay ni Hercules (mula sa starsandseas.com) Saling-buod ni Stella Fate               Nagsimula ang kuwento ni Hercules sa kuwento ng kaniyang ama na si Zeus, ang diyos ng kalawakan. Si Zeus na diyos din ng mga diyos ay mayroong asawang si Hera, na kaniya ring kapatid. Dahil imortal, inakala ni Zeus na maaari niyang makuha ang lahat ng babaeng kaniyang nanaisin. Sa tuwing nababalitaan ni Hera ang pakikipagsiping ni Zeus sa iba’t ibang babae, hindi masukat ang galit nito. Isa sa mga babaeng nagustuhan ni Zeus ay nagngangalang Alcmene, isang mortal. Nagbunga ng kambal ang pakikipagsiping ni Zeus sa tao. Ngunit ang kambal na ito’y hindi magkatulad ng anyo. Ang isa’y iniluwal na kasinlaki nang anim na buwang bata at may kulay pulang buhok, pinangalanan siyang Hercules. Pinaniwalaan ng lahat na si Hercules ay tunay na anak ng isang diyos.             Nang lumaon, nabalitaan ni Hera ang tungkol kay Hercules. At sa paniniwalang anak ito ng kaniyang asawang si Zeus, nagpuy

Ang Keyboard Warriors at ang Citizen Journalism: Sipat sa mga Sitwasyong Pang-Media ni Kristine Mae N. Cabales Introduksiyon             Nakaugat sa sikolohiya ng lahing Pilipino ang pagpapahalaga sa kapuwa bilang pundamental na bahagi ng kaniyang pamumuhay. Binibigyan natin ng kakaibang pagtingin ang kahalagahan ng pakikipagkapuwa at ang magaang pakikipag-ugnayan sa kapuwa. Ang kapuwa para sa atin ay hindi “iba” gaya ng pagpapakahulugan ng Ingles na “others”. Ang kapuwa (tayo) ay itinuturing nating kabahagi ng panloob na aspekto ng bawat indibiduwal. Ang ganitong obserbasyon ng pakikipagkapuwa ng mga Pilipino ay sinusuportahan ng mga artikulong inilabas ng Inquirer.net sa mga nagdaang taon. Matagal nang kinikilala ang Pilipinas bilang “text messaging capital of the world” base sa bilang ng pagkonsumo ng pre-paid at post-paid loads. Taong 2015 naman nang ilabas ang artikulong kumikilala sa bansa bilang “most social nations”, ito naman ay batay sa survey na isinagawa ng Ope

Nosyon ukol sa Kulturang Umiiral sa Kasalukuyang Pamahalaan: Suri at Hambing ni Kristine Mae N. Cabales Introduksiyon Isang dekada ang nakalipas, nakapaglathala si Jenifer Padilla ng isang artikulo na naglalahad ng kalagayan ng sining at kultura sa panahon ng globalisasyon. Ito ang iniulat ko sa klase namin sa Kulturang Popular. Payak lamang ang pagpapaliwanag at pagbibigay ng mga halimbawa ni Padilla, kaya agad ko namang naunawaan ang paksang aking tatalakayin sa klase. Direkta niyang iniugnay sa gobyerno ang mga kulturang umiral sa panahong iyon at ang mga suliraning panlipunan na idinudulot nito sa atin. Tayo bilang kasapi ng tinatawag na ‘bayan’ na siyang dapat pinaglilingkuran at dapat na naglilingkod din dito ay may responsibilidad na makialam sa mga ganitong klaseng isyu. Gaya nga ng sinabi ni Bienvenido L. Lumbera, pambansang alagad ng sining, ang diwa ng nasyonalismo (pagkamakabayan) ay makapangyarihan, ito ang humuhugis at nagbibigay lakas hanggang sa matupad ang lah