Tip sa Pagsulat ng Tula

Ang pagsulat ng tula ay hindi birong gawain. Nangangailangan ito ng mga pamantayan na susukat kung ito ba ay magiging masining o hindi. Sa kasalukuyang panahon kung saan lubos na tinatangkilik ng kabataan ang makabagong paraan ng panulaan na tinatawag ding Spoken Words Poetry, hindi maitatatwa na mahusay ang pagpapalutang ng sining sa mga akdang nalilikha nito. Maski ang mga awitin ay nagsisimula rin sa isang tula. Ito’y nilalapatan lamang ng himig upang maawit at maitanghal o maiparinig sa mga tagapagtangkilik ng sining na ito.

 

Sang-ayon na rin sa kasaysayan, ang sinaunang mga pamayanan ay nagtatanghal ng kanilang mga oral na tradisyon gaya ng pag-awit ng mga epiko, mga elehiya, pagbigkas ng tanaga at diona, at marami pang iba na sumasalamin sa mayamang tradisyon at kultura ng mga Pilipino bago pa man tayo masakop ng mga kanluranin bansa.

 

Ngunit paano nga ba sumulat ng tula?

 

Lagi’t laging binabanggit na sa pagsulat ng anumang akdang pampanitikan, mahalaga ang pagkakaroon ng inspirasyon. Dito tinataya o tinitimbang kung ano nga ba ang nais mong isulat, at kung para kanino o para saan ka ba magsusulat? Ano ang layunin mo sa pagsulat? Saan ka ba maaaring kumuha ng inspirasyon?

 

• Maaari kang makakuha ng inspirasyon sa mga tao sa iyong paligid. Ang pakikipagkuwentuhan patungkol sa mga kaniya-kaniyang karanasan ay makatutulong upang mapalawak mo ang iyong imahinasyon. Maaari ka ring makapulot ng mga aral sa buhay mula sa karanasan ng ibang tao.

• Maaari ka ring makakuha ng inspirasyon mula sa sarili mong karanasan. Ang first-hand experience ay laging nagdudulot ng kongkretong reaksiyon mula sa mga bagay-bagay na iyong naranasan.

• Maaari ka ring makakuha ng inspirasyon mula sa mga nababasa at napakikinggan. Ang pagiging expose sa mga pagtatanghal ng sining ay magdudulot sa iyo ng malaking impluwensiya. Kung nanaisin mong pasukan ang mundo ng panitikan at sining, maiging buong puso mo muna itong tangkilik.

Ano ba ang gusto mong sabihin?

 

Tandaan, ikaw lang ang nakaaalam kung ano ba ang gusto mong sabihin, kung ano ang nais mong isulat. Kung sa tingin mo ay nakahanap ka ng inspirasyon sa iyong pagsusulat, dapat mo namang intindihin ang mensahe na iyong isusulat. Ano ba dapat ang lamanin nito?

Nais sabihin sa iyong sarili. Halos lahat ng manunulat ay nagsisimula sa paglalahad ng kanilang personal na karanasan. Mula rito maaaring magsanga-sanga ang iba’t ibang perspektiba na magpapaunlad sa kakanyahan sa pag-iisip ng isang tao. Ang paglalahad ng sariling opinyon ay mahalagang puhunan sa pagsusulat.

Nais sabihin sa mga tagapagtangkilik. Bilang nagsisimulang manunulat, tinatantiya natin ang panlasa ng mga magbabasa o makakapagkinig ng iyong piyesang inihanda. Kailangan buo rin sa isipan mo kung ano ba ang nais mong sabihin sa kanila. Kailangang maging maingat ka sa bahaging ito sapagkat anumang isusulat mo ay maaaring makaapekto o makaimpluwensiya sa pag-iisip, maging sa pamumuhay ng iyong mga tagapagtangkilik.

Nais sabihin sa lipunan. Lahat ng nagsisimulang magsulat ay may pangarap na balang araw mabasa ng lahat ng tao ang kanilang mga isinusulat. Sa ganitong punto, lumulutang ang tatlong senaryo sa buhay ng manunulat, (1) dahil gusto niya lamang sumikat, (2) dahil gusto niyang yumaman, (3) dahil nais niyang makaimpluwensiya sa iba. Ano’t ano man ang dahilan ng kaniyang pagsulat kinakailangan na makapagpapakilos ito o makapagpapabago sa kaisipang namamayani sa isang partikular na lipunan.

Ngayong mayroon ka nang paunang balangkas para sa iyong pagsulat ng tula (layunin at mensahe), piliin mo naman kung anong uri ng panulaan ang nais mong sulatin. Mahalaga rin ang bahaging ito dahil ito ang nagdidikta sa kabuuang atake mo sa pagsulat. Mayroong mga tinatawag na “dagliang tula” na binubuo lamang ng ilang taludtod ngunit may mensaheng nilalaman. May ilan naman na “mahahabang tula” na siyang itinatanghal, gaya ng Spoken Words Poetry at mga awitin. Maaari kang pumili kung tradisyonal, blangko berso, o malayang taludturan na uri ng tula.

 

Dapat tandaan na ang pagsulat ng tula ay laging nakadepende sa iyong layunin sa pagsulat. Kailangang tayahin mo ang mensaheng nais mong sabihin sa makakapagbasa o makakapakinig sa iyong piyesa. Ang mga akdang pampanitikang ito ay nagdudulot ng impluwensiya sa kaniyang mga tagapagtangkilik kaya naman nagiging responsibilidad ng manunulat ang damdamin at perspektibang lalamanin ng kaniyang isusulat.